Protez dişler, eksik dişlerin yarattığı fonksiyonel kayıpları gidermekte kullanılan yaygın ve etkili bir tedavi yöntemidir. Yeni protez kullanmaya başlayan hastaların zihninde bu yeni duruma dair pek çok bilinmeyen yer almaktadır. Protezlerle konuşma zorluğundan, sabitlenme problemlerine ve temizlik yöntemlerine kadar bu adaptasyon süreci, doğru bilgi ve disiplinli uygulamalarla daha konforlu hale getirilebilir.
Yeni Takılan Diş Protezleri Konuşmayı Etkiler mi?
Yeni takılan protezler, ağız boşluğunda yeni bir hacim yarattığı için, özellikle dil ve dudak hareketlerini kısıtlayarak konuşmada geçici değişikliklere neden olabilir. Bu durum, özellikle ‘s’, ‘f’, ‘ş’ gibi seslerin doğru telaffuzunda geçici zorluklara yol açması açısından yaygındır.
Genellikle ilk birkaç hafta, proteze adaptasyon süresi olarak kabul edilir. Bu dönemde adaptasyonu hızlandırmak amacıyla yüksek sesle kitap okumak veya ayna karşısında konuşma pratikleri yapmak son derece faydalıdır. Dil, yanak kasları ve dudaklar zamanla protezin varlığına uyum sağlayacak ve konuşma yeteneğiniz kademeli olarak normale dönecektir.
Diş Protez Sabitleme Sorunları Nasıl Giderilir?
İdeal olarak üretilmiş bir protez, damak dokusuna tam olarak oturmalı, vakum etkisiyle sabitlenmeli ve çiğneme sırasında hareket etmemelidir. Eğer protezinizde sürekli hareketlilik veya yetersiz sabitleme varsa, bunun arkasında yatan birden fazla neden mevcuttur:
- Kemik Erimesi ve Uyum Kaybı: Zamanla çene kemiği doğal olarak hacim kaybettiğinden (kemik erimesi), protezin oturduğu damak yapısı değişir ve protezde bollaşma meydana gelir.
- Ölçüsel Hatalar: Protezin üretim aşamasında alınan ilk ölçülerde bir yanlışlık varsa, protez hiçbir zaman tam uyum sağlamayabilir.
- Yapıştırıcı Kullanım Yanlışları: Protez yapıştırıcılarının doğru miktarda veya yöntemle kullanılmaması da stabilite sorunlarına yol açabilir.
Protezin hareket etmesi, damak dokusunda vuruklara ve yaralara neden olacağından, astarlama (besleme) veya yeni protez yapımı değerlendirilmesi için vakit kaybetmeden diş hekiminize başvurmak gerekir.
Protez Diş Temizliği Nasıl Yapılır? En Etkili Günlük Bakım Rutini
Protez dişlerin uzun ömürlü kullanımı ve ağız içi hijyeninin korunması, doğru temizlik rutinlerine bağlıdır. Protez materyali çürüme yapmasa da, doğal dişler gibi üzerinde bakteri plağı, tartar ve leke biriktirir. Bu birikim, ağız kokusunun ana nedeni olup diş eti enfeksiyonlarına davetiye çıkarır.
Doğru protez temizliği için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:
- Gece Çıkarma Kuralı: Protezlerin günde en az 6-8 saat (tercihen gece uykusu sırasında) çıkarılması esastır. Bu uygulama, hem damak dokusunun dinlenmesini hem de protezin detaylı temizliği için zaman tanır.
- Özel Fırçalama: Protezler, aşındırıcı etki yaratmayan, özel protez fırçaları ve protez macunları (veya yumuşak sabun) ile fırçalanmalıdır. Standart diş macunları, protez yüzeyinde çizikler oluşturarak bakteri tutulumunu artırabilir.
- Solüsyon Banyosu: Fırçalama işleminden sonra protez, gece boyunca özel temizleme tabletleri (efervesan) içeren su içinde bekletilmelidir. Bu yöntem, kimyasal temizlik sağlayarak protezin şekil bozukluğuna uğramasını (kurumasını) engeller.
